Od czego zacząć po amputacji kończyny? Praktyczny przewodnik krok po kroku
Jeżeli tu trafiłeś/aś to prawdopodobnie jesteś po amputacji nogi lub ktoś z Twoich bliskich jest po zabiegu amputacji i zastanawiasz się, od czego zacząć. Oto kilka ważnych punktów, które ułatwią Ci podjęcie wyzwania, jakim jest amputacja.
Jak zadbać o kikut – hartowanie i bandażowanie
W szpitalu możesz poprosić o wsparcie fizjoterapeuty, który przekaże Ci wstępne wskazówki, jak się przemieszczać, jakie ćwiczenia możesz wykonywać lub jak bandażować i hartować kikut. Kształtowanie kikuta poprzez bandażowanie lub zakładanie specjalnego linera jest bardzo ważnym etapem przygotowującym do zaprotezowania. Hartowanie z kolei polega na masowaniu kikuta, szczególnie blizny, a jego celem jest przyzwyczajenie skóry do późniejszego kontaktu z lejem protezowym. Pamiętaj, że ta część bandażowania i hartowania kikuta może rozpocząć się dopiero po ściągnięciu szwów.
Ćwiczenia ogólnousprawniające pozostałe kończyny, a także inne partie ciała, tj. tułów, brzuch są bardzo dobrym wstępem do późniejszej nauki chodu o protezie. Zapytaj fizjoterapeuty o takie ćwiczenia. Dodatkowo pamiętaj o prawidłowym ułożeniu kikuta, nie trzymaj go w pozycji przykurczu, staraj prostować się kikut w stawie, nie podkładaj pod niego poduszek, albo kocy, dzięki temu zmniejszysz ryzyko występowania dużego przykurczu kikuta.
Dokumenty i świadczenia po amputacji
Przy wypisie ze szpitala lub podczas wizyty w poradni poproś lekarza specjalistę o dokumenty, które przydadzą Ci się na późniejszym etapie:
- zaświadczenie o stanie zdrowia – do wniosku o orzeczenie o niepełnosprawności, jest ono ważne 30 dni od daty wystawienia, więcej o orzeczeniu dowiesz się – tutaj.
- zlecenie na protezę tymczasową i/lub ostateczną – sprawdź kod zlecenia w zależności od poziomu amputacji i dowiedz się, jaki lekarz Ci je wystawi – sprawdź – tutaj.
- zlecenie na inny sprzęt ortopedyczny, np. kule łokciowe, balkonik lub wózek, jeżeli potrzebujesz któregoś z nich.
Jeżeli nie jesteś gotowy/a na powrót do domu po amputacji, możesz poprosić lekarza o skierowanie na oddział rehabilitacyjny, ewentualnie do Zakładu Opieki Leczniczej (ZOL) lub Zakładu Pielęgnacyjno-Opiekuńczego (ZPO).
Jeżeli zostałeś/aś wypisany/a ze szpitala jeszcze z raną czy szwami, opatrunki w domu może robić Ci pielęgniarka środowiskowa, którą załatwisz w swojej przychodni podstawowej opieki zdrowotnej (POZ).
Jeżeli jesteś zatrudniony/a, lekarz wystawi ci zwolnienie lekarskie. Możesz na nim przebywać do 182 dni, kolejno możesz ubiegać się o świadczenie rehabilitacyjne. Przysługuje ono maksymalnie przez 12 miesięcy. Po tym czasie możesz wystąpić o przyznanie renty z tytułu niezdolności do pracy, o której więcej dowiesz się – tutaj.
W swoim miejscu zamieszkania/pobytu złóż wniosek o wydanie orzeczenia o niepełnosprawności do zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności. Orzeczenie będzie potrzebne do otrzymania różnych dofinansowań, np. do protezy. Więcej informacji o orzeczeniu o niepełnosprawności znajdziesz – tutaj.
Jeżeli występują u Ciebie odczucia lub bóle fantomowe, zapytaj lekarza pierwszego kontaktu POZ lub specjalisty jak radzić sobie z nimi, poproś o specjalne leki lub skierowanie do poradni leczenia bólu. Tu sprawdzisz terminy i placówki.
Gdzie szukać wsparcia psychologicznego
Wsparcie psychologiczne możesz uzyskać bezpłatnie w poradni zdrowia psychicznego w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ). Aby skorzystać z tej pomocy, potrzebne jest skierowanie, np. od lekarza pierwszego kontaktu (POZ). Zrozumienie możesz uzyskać także u innych osób po amputacji, które również są po amputacji, przeszły tę samą drogę i mogą podzielić się z Tobą swoimi doświadczeniami – Skontaktuj się ze mną.
Rehabilitacja po amputacji kończyny
Rehabilitację w ramach NFZ możesz otrzymać w następujących formach:
Ważność skierowania wynosi 30 dni od dnia wystawienia, w tym czasie należy zarejestrować się w placówce rehabilitacyjnej. Tu sprawdzisz terminy i placówki.
Rehabilitację możesz odbyć także odpłatnie u fizjoterapeuty poza NFZ lub w ramach prywatnych ośrodków rehabilitacyjnych.
Wybór protezy – co warto wiedzieć
Nie spiesz się z decyzją o wykonaniu protezy. Daj sobie czas na zapoznanie się z dostępnymi ofertami protez. Wizyty konsultacyjne są bezpłatne, dlatego też zalecam odbycie 2-3 wizyt w różnych pracowniach ortopedycznych, które poszerzą Twoją wiedzę na temat protez i pozwolą na porównanie ofert dostępnych na rynku.
Pamiętaj – decyzja o wyborze protezy oraz pracowni ortopedycznej jest bardzo ważna, ponieważ wybiera się ją minimum na 3 lata. Decyzja o wyborze protetyka powinna być Twoim osobistym wyborem. Więcej o tym, czym kierować się przy zakupie protezy, przeczytasz – tutaj.
W zdobyciu środków finansowych na zakup sprzętu ortopedycznego, protezy, rehabilitacji mogą pomóc Ci instytucje publiczne, tj. NFZ, MOPS/PCPR. Więcej o wysokościach dofinansowań dowiesz się – tutaj. Warto również zapoznać się z możliwościami wsparcia oferowanego przez fundacje i inne alternatywne formy pomocy.
Zorientuj się również jakie inne dofinansowania, ulgi przysługują osobom z niepełnosprawnościami. Więcej na ten temat znajdziesz w Informatorze dla osób z niepełnosprawnością oraz kreatorze PFRON.
Sprawdź odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dot. początków po amputacji – tutaj.
Newsletter
Zapisz się do newslettera z informacjami pomocnymi po amputacji
